Ponoć wykluwa się z jaj składanych przez siedmioletnie koguty podrzucanych do wysiedzenia ropuchom i wężom na 9 lat. Inny mit głosi, że stwór ten wykluwa się raz na 100 lat z jaja złożonego przez koguta. Wyglądem ma przypominać gigantycznego węża, chociaż czasami przedstawia się bazyliszka jako jaszczurkę. Jest śmiertelnym wrogiem pająków, chociaż żywi się ssakami i ptakami. Jako broni używa kłów jadowych, oddechu, a przede wszystkim oczu. Jego wzrok ma zabijać w podobny sposób jak oczy Meduzy – zamienia ofiary w kamień.
Czy da się jakoś rozprawić z tym nieprzyjemnym stworem? Owszem. Jedyną skuteczną bronią jest pianie koguta, jednak w mitach pojawia się również możliwość zmuszenia bazyliszka do zerknięcia w lusterko. Tego gada może także zabić zapach łasicy. Współcześnie o nim się niewiele mówi, swój mały powrót jako mordercze zwierzę posiadał jedynie u J.K. Rowling.