Ten najkrótszy okres w dziejach Ziemi naznaczony jest intensywną i niszczycielską działalnością człowieka, która doprowadziła do ogromnej eksploatacji złóż paliw kopalnych oraz zanieczyszczenia środowiska. W obronie klimatu ruszają eko trend oraz polityka środowiskowa firm.
Zacznijmy od nazwy. Termin antropocen został zaproponowany przez Paula Crutzena, laureata Nagrody Nobla, pracownika Instytutu Oceanografii. Choć określenie nie doczekało się jeszcze oficjalnego wpisu do podręczników szkolnych, to efekty ludzkiego wpływu na procesy przyrodnicze są faktem. Na ratunek środowisku przychodzi coraz większa świadomość społeczna oraz proekologiczne nastawienie firm wykorzystujących w swoich działaniach politykę zrównoważonego rozwoju.
Nobel za niewygodną prawdę
Według badań CBOS blisko połowa Polaków (46%) deklaruje zaniepokojenie stanem środowiska naturalnego w naszym kraju. Zmiany klimatyczne widać „gołym okiem” – podnoszący się poziom mórz, kurczenie się lodowców, coraz częstsze występowanie gwałtownych burz, powodzi oraz inne klęski żywiołowe to problem budzący niepokój na całym świecie. W wyniku tych zajść co roku na świecie ginie 160 tys. osób – to tyle, ile żyje w niejednym sporym polskim mieście! Te szokujące dane pokazują także, że w ciągu zaledwie 50 lat może wyginąć 1/3 wszystkich gatunków roślin i zwierząt. Globalne ocieplenie stało się tematem medialnym zarówno w sferze politycznej, jak i społecznej. Potwierdzeniem tego jest choćby kariera byłego amerykańskiego wiceprezydenta Ala Gore’a, autora scenariusza filmu „Niewygodna prawda”, który za zwrócenia uwagi publicznej na kwestię globalnego ocieplenia otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla.
Eko trend
Do ochrony środowiska przyczyniają się nie tylko rządy, wprowadzające odpowiednie regulacje prawne dotyczące np. emisji gazów cieplarnianych, ale również rosnący trend obywateli na bycie eko. Kwestie środowiskowe nabierają coraz większego znaczenia także w przypadku firm. Rosnąca świadomość społeczna skłania nas do kupowania produktów ekologicznych i korzystania z usług ekologicznie zarządzanych przedsiębiorstw. Z badań CBOS wynika, że coraz chętniej sięgamy po torby na zakupy wielorazowego użytku (83%), segregujemy śmieci (74%), oszczędzamy energię (90%) i wodę (83%), a ekonomiczna jazda samochodem staje się nie tylko opłacalna, ale i modna.
„Zielone” wydarzenia
Choć w Polsce uważane są jeszcze za nowatorski i odważne, na świecie zyskały już znaczną popularność. Organizatorzy „zielonych” wydarzeń starają się, by każdy etap imprezy był przyjazny dla środowiska naturalnego, np. poprzez oszczędność energii i materiałów. W naszym kraju pierwszą taką akcją zorganizowaną na większą skalę była prezydencja w Unii Europejskiej. Podczas unijnych konferencji przestrzegano dobrych praktyk związanych np. ze stosowaniem naczyń wielorazowego użytku czy ekologicznego papieru. Przykładem podobnych wydarzeń mają być również nadchodzące Mistrzostwa UEFA EURO 2012 czy Igrzyska Olimpijskie w Londynie. Największą inicjatywą na tym polu wykazał się Radisson Blu Hotel w Krakowie, który jako pierwszy hotel na świecie zdobył brytyjski certyfikat w dziedzinie zrównoważonego zarządzania imprezami. Podczas organizowania „zielonych” konferencji hotel stosuje restrykcyjne zasady dotyczące segregacji śmieci, materiały pochodzą z recyklingu, transport planowany jest tak, by ograniczyć emisję CO2, zaś posiłki – by nie marnować żywności ani energii.
A może eko piwo?
Ekologia pojawia się również tam, gdzie na pierwszy rzut oka raczej byśmy się jej nie spodziewali. Dotyczy to m.in. branży piwowarskiej, która promuje społeczną odpowiedzialność biznesu w różnych dziedzinach, także w kwestii środowiska naturalnego. I tak np. Kompania Piwowarska dąży do ograniczenia zużycia wody, energii cieplnej i elektrycznej przy produkcji piwa. Polityka środowiskowa w zakresie gospodarowania zasobami jest jednym z 10 priorytetów firmy. Opublikowany pod koniec 2011 roku raport zrównoważonego rozwoju Kompanii Piwowarskiej pokazuje systematyczną poprawę w wielu obszarach funkcjonowania. Firma już po raz drugi z rzędu zajęła pierwszą pozycję w Europie i drugą na świecie w realizacji priorytetów odpowiedzialnego biznesu w grupie browarów SABMiller. Produkcja piwa pochłania dużo energii, nie tylko podczas samego warzenia, ale również w czasie schładzania gotowego produktu, transportu produktów do klienta czy też wytwarzania opakowań. Efektywne wykorzystanie, inwestowanie w źródła odnawialne oraz samodzielne generowanie energii to sposoby, jakimi pomagamy chronić środowisko – mówi Klaudyna Gruszecka, kierownik ds. rozwoju ochrony środowiska i BHP w Kompanii Piwowarskiej.
Chcąc być eko, Kompania Piwowarska m.in. zastosowała nowoczesne technologie, zamieniła kotłownie opalane paliwem węglowym na nowoczesne kotłownie gazowo-olejowe oraz wprowadziła stały monitoring zużycia energii elektrycznej i cieplnej we wszystkich trzech browarach. Kolejnym celem, jakie sobie stawia, jest ograniczenie o 50% emisji paliw kopalnych na litr wyprodukowanego piwa do roku 2020.
Metoda „1 za 1”
Zrównoważony rozwój coraz częściej wprowadzają też firmy eksportujące swoje wyroby na Zachód. Kontrahenci z Unii Europejskiej wymagają od nich odpowiednich certyfikatów oraz polityki środowiskowej. Dobrym przykładem jest tu np. Barlinek, czyli jeden z największych producentów naturalnych podłóg drewnianych na świecie. Firma realizuje zasadę „1 za 1”, w ramach której za każdą sprzedaną paczkę deski współfinansuje zasadzenie drzewa. Dzięki temu wspólnie z nadleśnictwami Lasów Państwowych zasadziła już 820 hektarów lasów.
Ekorozwój wyznacza liderów
Ekorozwój staje się powoli światowym megatrendem i zaczyna odgrywać istotną rolę zarówno w zachowaniach konsumentów, jak i działalności firm. Na znaczeniu zyskuje „zarządzanie przez jakość” (Total Quality Management, TQM), czyli zarządzanie jakością oraz innowacje związane ze środowiskiem. Liczne dobrze prosperujące firmy pokazują, że można pogodzić eco-management z dobrymi wynikami finansowymi, jednocześnie zyskać większe zaufanie klientów, zostać liderem branży i przy okazji – mieć duży wkład w walkę z globalnym ociepleniem.