Jak się zdrowo odżywiać?

Dietetyka jest nauką o racjonalnym żywieniu człowieka. Już w 500 r. p.n.e. Hipokrates z wyspy Kos, zwany ojcem medycyny, wiedział, że osobom cierpiącym na zaburzenia widzenia pomóc może spożywanie wątroby zwierząt domowych. Jemu też przypisuje się autorstwo przysłowia” spraw, aby jedzenie było lekarstwem, a lekarstwo jedzeniem”.

Jako pierwszy powiązał występowanie pewnych schorzeń z rodzajem przyjmowanego pokarmu, a także docenił rolę, jaką odgrywa dieta dla witalności i dobrego samopoczucia.

Dietetyka- czyli leczyć przez żywienie

Zbierane przez wieki doświadczenia, a później także badania laboratoryjne wpłynęły na powstanie nowej dziedziny wiedzy- dietetyki. Bada ona zarówno wartość kaloryczną naszej diety, jak i zawartość w niej witamin, soli mineralnych i substancji toksycznych Osiągnięcia współczesnej nauki pozwalają dobrać dietę w zależności od płci, wieku, masy ciała, rodzaju aktywności i stanu zdrowia. Prawie każdy człowiek zadaje sobie pytanie” Jak się zdrowo odżywiać?” Nie można udzielić na nie prostej odpowiedzi.

Po pierwsze, zaleca się ograniczenie spożycia cukru i produktów z białej mąki, a zastąpienie ich pieczywem razowym, płatkami zbożowymi i kaszami. Kolejną ważną zasadą zdrowej diety jest regularne jedzenie owoców i warzyw tj. przynajmniej trzy porcje dziennie. Najlepiej zjadać je w postaci surowej, gdyż wtedy zachowują największe walory odżywcze. W zdrowym menu niezwykle ważną rolę odgrywają także ryby morskie, które powinny gościć na naszym stole przynajmniej dwa razy w tygodniu. Są bogatym źródłem tłuszczów omega-3 i omega-6, które wzmacniają odporność i opóźniają procesy starzenia.


Nasze grzechy główne

Od lat do najczęstszych błędów żywieniowych należy nadmiar soli i cukrów prostych, wysoko przetworzone jedzenie, zbyt duże ilości mięsa przy jednoczesnym niedoborze owoców i warzyw, a także zbyt częste spożywanie produktów wzbogacanych w konserwanty i barwniki.

Mieszkańcy dużych miast, szczególnie młodzi, żyjący w ciągłym pośpiechu chętnie sięgają po fast foody i inne niezdrowe przekąski. Za szkodliwość fast foodów obwinia się obecne w nich trzy tzw. białe trucizny, czyli sól, cukier i białą mąkę. Tymczasem okazuje się, że oprócz tego w smażonych produktach z ziemniaków, jak np. chipsy czy frytki oraz pieczywie chrupkim i płatkach kukurydzianych jest dużo toksycznego akrylamidu. Badania wykazały, że substancja ta powoduje w organizmie przewlekłe stany zapalne naczyń i zwiększa ryzyko chorób serca.

Po pierwsze: nie szkodzić

Większość kupowanych przez nas produktów spożywczych zawiera dodatkowe składniki, które mają za zadanie poprawić walory smakowe i zapachowe produktów oraz przedłużyć ich trwałość. Warto pamiętać o swoim zdrowiu również podczas zakupów i czytać informacje na etykietach produktów.

Podstawowa zasada jest taka: im mniej skomplikowana lista składników, tym jest on dla nas zdrowszy, gdyż mniej przetworzony. Wielu producentów żywności opracowując etykietę świadomie wprowadza konsumentów w błąd. Na przykład określenie” barwnik identyczny z naturalnym” świadczy o obecności niesprecyzowanej substancji chemicznej, a „bez dodatku cukru” może oznaczać, że dodano słodzik.

Wiele emocji budzi uprawa i hodowla organizmów zmodyfikowanych metodami inżynierii genetycznej, jak  np.soi czy kukurydzy. Mimo, że nie wykazano dotąd, aby w negatywny sposób wpływało to na zdrowie, tego rodzaju produkty nie zyskały dotąd powszechnej akceptacji.

Odrębnym problemem są zanieczyszczenia żywności środkami owadobójczymi i grzybobójczymi, nawozami sztucznymi, a także metalami ciężkimi. Na szczęście w sklepach coraz większą popularność zdobywają produkty rolnictwa ekologicznego, mimo, że są droższe i mniej atrakcyjne wizualnie.

Produkty wolne od chemikaliów możemy znaleźć w specjalistycznych sklepach, a także na półkach zlokalizowanych w supermarketach oraz bezpośrednio u rolników. Producenci żywności ekologicznej od momentu wejścia Polski do Unii mają obowiązek oznaczania swojej żywności certyfikatami. Znak ten umieszczony na produkcie świadczy, że został on wyprodukowany zgodnie z surowymi normami rolnictwa ekologicznego, a także odróżnia go od tzw.” zdrowej żywności”, która jest jedynie nazwą stworzoną dla celów marketingowych i nie narzucającą żadnych standardów.