2. Konstytucje oktrojowane (nadawane), władza nadaje z mocy własnej woli konstytucję np. przy likwidacji systemu kolonialnego królowa angielska nadała lub też Rosja (XIX w. ).
3. Konstytucje nadawane przy uczestnictwie obywateli (ludu) przez referendum. U nas inicjatywa ludowa 500 tys. ludzi. Przy okazji referendum jest możliwość dyskusji i kompromisu.
4. Ustanawiane przez specjalne zgromadzenie ( specjalnie do tego celu powoływane i wyposażone we władzę ustawodawczą - konstytuanta).
5. System kombinowany tzn. dyskusja przed parlamentem (uchwalenie), a potem poddanie pod referendum ( ratyfikacja w głosowaniu powszechnym).
Zmiana : konstytucje
|
SZTYWNE
|
GIĘTKIE
|
|
Dla ich zmiany przewiduje się b. długi i skomplikowany proces Procedura ta - jej spełnienie jest b. utru -dnione (utrudn. inicjatywa, podjęcie. Decyzji wymaga określ. większości w parlamencie tj. quorum oraz podjęta większością uchwała dwóch izb. Następnie referendum ratyfikacyjne. Niektórzy ustrojodawcy postanowili , że nie można zmienić np. socj. charakter państwa i ustroju w konst. '52. Konst. franc. przedmiotem zmiany konst. nie może być republikańska forma rządów tzn. nie można wrócić do ustroju monarchistycznego. Moc takich zapisów jest ograni -czona dlatego, że nie zależy od prawa lecz od siły politycznej. |
dokonanie zmian konst. w całości cz regulacji w tekście nie wymaga spec. zachowania i odbywa się według jak dla zwykłej ustawy |
Konstytucja - urządzenie państwa, jego organizacja.
- konst. w znaczeniu faktycznym (rzeczywista), ( wg Lassalle`a ) konst. ta jest wyrazem konkretnego układu sił i idei, które reprezentują siły społeczne ( aktualny układ sił politycznych )
- konst. w znaczeniu prawnym, ustawa zasadnicza określająca zasady organizacji państwa i stosunek między państwem a obywatelami. Konstytucja pisana ma swój rodowód i cechy.
¦wiatopogląd prawniczy w przedmiocie organizacji i funkcjonowania władzy. Wprowadza racjonalizm, skonstruowanie rozumnych metod organizacji państwa i rządzenia w dokumentach. W momencie przejścia od feudalizmu do kapitalizmu w nowym dokumencie ustanawia się zasady nowego ustroju. Twórcy uważają, że we współczesnych czasach ten dokument jest odnowieniem umowy społ. Wprowadzono szereg konsekwentnych zasad dla stanowienia konst., jej treści, dokonywania zmian. Konstytucję, mogli stanowić ci, którzy mocą tej umowy zrzekli się pewnej części swych uprawnień na rzecz ogółu. Współcześnie k. pisane mogą być ( jeżeli nie uczestniczy ogół w stanowieniu ) organy, które są wyposażone we władzę ustawodawczą i ustrój konstytuanta. Niektóre organy mają dwa parlamenty - działają w specjalnych formach wymóg quorum, większość, specjalna procedura.
Spojrzenie liberalne, źr. konst. sprowadza się do tego, że przypisuje się jej rolę twórczą ( fetyszyzm konstytucji ). W niektórych państwach np. 3 świata od lat 60-tych ich ekipy problemy społeczne, ekon., polit., zamiast rozwijać je innymi środkami to zakładali, że zmiana konstytucji wszystko załatwi. Spojrzenie techniczne, budujące ustrój pozostawiając na uboczu spojrzenie społeczne. Lassalle ( podj. przez Marksa ) Konstytucja to stosowanie sił społ. o władzę i sprawowanie władzy. Konst. powinna wyrażać rzeczywisty układ. Powinna ją stanowić ustawa zasadnicza lub kilka aktów , które ten układ sił wyrażają Konstytucja - ust. zas., która treścią i formą wyróżnia się spośród całego systemu prawnego - ważna jest jej nadrzędność w całym systemie pr. Konstytucje nie mogą być wieczne, muszą ulegać zmianom tak jak układ sił w społeczeństwie dynamika ustroju społecznego .
źródło: www.justitia.pl