Metoda wartości transakcyjnej

Ceną faktycznie zapłaconą lub należną jest całkowita kwota płatności dokonanej lub mającej zostać dokonaną przez kupującego wobec lub na korzyść sprzedawcy za przywożone towary i obejmująca wszystkie płatności dokonane lub mające być dokonane jako warunek sprzedaży towarów kupującemu albo płatności dokonane lub mające być dokonane przez kupującego osobie trzeciej celem spełnienia zobowiązań sprzedawcy. Płatność może zostać dokonana w formie przelewu pieniężnego lub za pomocą innych form zapłaty bezpośrednio lub pośrednio.
Paragraf 2 artykułu 23 określa przypadki w których wartość transakcyjna nie może być przyjęta za wartość celną towaru. Przepis ten wymienia następujące sytuacje w których nie da się zastosować metody wartości transakcyjnej: istnieją ograniczenia w dysponowaniu lub użytkowaniu towarów przez kupującego inne niż ograniczenia, które:
a) są nakładane lub wymagane przez prawo,
b) ograniczają obszar geograficzny, na którym towar może być odsprzedany,
c) nie mają istotnego wpływu na wartość towaru, lub:
Metody wartości transakcyjnej nie można zastosować również jeżeli sprzedaż lub cena towaru są uzależnione od warunków lub spełnienia świadczeń, których wartości nie można ustalić, lub jakakolwiek część dochodu z dalszej odsprzedaży, dyspozycji lub późniejszego użytkowania towarów przez nabywcę przypada bezpośrednio lub pośrednio sprzedawcy, (chyba że zgodnie z art. 30 może zostać dokonana odpowiednia korekta, lub 4), albo kupujący i sprzedawca są ze sobą powiązani, chyba że wartość transakcyjna może być zaakceptowana w celu ustalenia wartości celnej. Pojęcie osób powiązanych jest umieszczone w art. 22 ustawy.

Kodeks celny nałożył na organ celny obowiązek nie przyjmowania deklarowanej wartości transakcyjnej towaru, w sytuacji gdy podważa ona prawdziwość i dokładność informacji lub dokumentów, w oparciu o które deklarowana jest wartość celna.
Regulacja taka umożliwia organowi celnemu odrzucenie deklarowanej przez zgłaszającego wartości celnej w przypadku podejrzenia jej zaniżenia np. fałszywe faktury, podwójne fakturowanie (niższe dla potrzeb celnych), manipulowanie strukturą kosztów zaliczanych do ceny, po której towar kupiono, albo przez fakt powiązania ze sobą sprzedającego i kupującego w rozumieniu art. 21 § 2 – problem tzw. cen transferowych. Jednakże sam fakt, iż strony umowy są wzajemnie powiązane nie może stanowić podstawy do nie przyjęcia wartości transakcyjnej. Wymagane jest bowiem, aby okoliczności związane ze sprzedażą zostały zbadane, a jeżeli powiązanie nie wpłynęło na cenę towaru to wartość transakcyjna może być przyjęta. Zanim organ celny rozpocznie weryfikacje, ma on obowiązek przedstawić oraz wyjaśnić zgłaszającemu, na jego pisemny wniosek, przyczyny podważania wiarygodności deklarowanej wartości oraz zastrzeżenia wobec przedłożonych informacji i dokumentów. Jednocześnie organ celny wyznacza termin – zgodnie z kpa – na złożenie przez zgłaszającego wyjaśnień.

W przypadku gdy wartości celnej towaru nie da się ustalić według metody wartości transakcyjnej towaru, czyli ceny faktycznie zapłaconej lub należnej za towar sprzedany w celu przywozu na polski obszar celny, to zgodnie z art.24 wartość celną towaru ustala się stosując kolejno wyszczególnione w kodeksie metody ustalania wartości celnej. Kolejność ta może ulec zmianie tylko gdy importer zgłosi wniosek do organu celnego o zmianę kolejności ale wniosek może dotyczyć wyłącznie metod uregulowanych w art.27 i art.28.

źródło: www.justitia.pl