Czy odra jest groźna?
Odra jest chorobą wysoce zaraźliwą. Wirus odry przenosi się drogą kropelkową a w powietrzu pozostaje aktywny przez ok. 2 godziny (3). Osoba zarażona może nieświadomie przenosić wirusa nawet do 4 dni przed ujawnieniem się choroby. Zakłada się, że ryzyko zachorowania dorosłego, nieszczepionego człowieka po kontakcie z chorym wynosi prawie 90% (3). Poważnym zagrożeniem dla zdrowia są przede wszystkim możliwe powikłania po odrze, do których zaliczamy (1): zapalenie płuc, zapalenie ucha środkowego (mogące skutkować utratą słuchu), ostre zapalenie mózgu, biegunki.
Hospitalizacji może wymagać nawet co czwarty chory (1). Co ważne, w ostatnich latach nastąpił znaczny wzrost zachorowań na odrę, będący skutkiem zwiększenia się grupy dzieci niezaszczepionych (2).
Szczepionka na odrę – informacje praktyczne
W Polsce szczepienie przeciwko odrze jest obowiązkowe a szczepionka bezpłatna (1). Pierwszą dawkę szczepionki otrzymują dzieci w wieku 13-14 miesięcy. Drugą, uzupełniającą dawkę przyjmują dziesięciolatki. Szczepionki są bezpieczne a ich skuteczność po przyjęciu dwóch dawek (dających dożywotnią odporność) szacuje się na ok. 98% (1).
W przypadku odry stosuje się tzw. szczepionkę skojarzoną (Priorix, MMR-II), która zapewnia łączną odporność przed trzema chorobami: odrą, różyczką i świnką. Zastrzyk podaje się domięśniowo lub podskórnie (2). Dostępna jest też płatna szczepionka, poczwórnie skojarzona, dodatkowo uodparniająca przeciwko ospie wietrznej. Zobacz jaki jest kalendarz szczepień - https://centrum-medyczne-diagnosis.pl/kalendarz-szczepien
Czy istnieją skutki uboczne szczepionki?
Odczyn poszczepienny pojawia się rzadko i objawia zazwyczaj zaczerwienieniem oraz bolesnością w miejscu wkłucia (2). U części dzieci (od 5% do 15%) pojawia się gorączka, ustępująca w ciągu 1-2 dni po szczepieniu. Kolejny objaw, dotykający ok. 5% dzieci, to miejscowa wysypka, występująca 7 dni po otrzymaniu szczepionki (1). Najrzadziej spotykane powikłania mogą przyjmować formę: reakcji alergicznej, plamek krwotocznych, drgawek pod wpływem gorączki (1, 2).
Przeciwskazania do szczepienia przeciw odrze
Główne przeciwskazanie do szczepienia to obecność reakcji alergicznej po otrzymaniu pierwszej dawki (1). Rezygnację lub przesunięcie terminu przyjęcia szczepionki (zależnie od decyzji lekarza) rozważa się w następujących przypadkach (1, 3):
- ciężkie zaburzenia odporności (np. u osób z białaczką lub zapaleniem płuc),
- przyjmowanie leków, osłabiających układ odpornościowy,
- choroba z wysoką gorączką,
- ciąża,
- uczulenie na składniki szczepionki,
- leczenie krwią, osoczem lub preparatami krwi, po których wystąpiły krwotoczne plamy na skórze (2).
Co jeszcze należy wiedzieć o odrze >>
(1) Augustynowicz E, Gut W. Szczepionka przeciw odrze. http://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/odra/ Dostęp: 23.04.2018
(2) Sawiec P, Mrukowicz J. Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce.https://pediatria.mp.pl/szczepieniaochronne/65179,szczepienie-przeciwko-odrze-swince-i-rozyczce
Dostęp: 23.04.2018
(3) What Is Measles? https://www.webmd.com/children/vaccines/what-is-measles Dostęp: 23.04.2018