Dlaczego stosuje się leki na krzepnięcie?
Zakrzep krwi może zagrozić życiu. Takie ryzyko ma miejsce, zwłaszcza gdy dojdzie do zakrzepnięcia w nieuszkodzonym naczyniu krwionośnym. Wówczas konsekwencją będzie udar niedokrwienny. Z tego powodu mogą ucierpieć osoby po zawale serca na przykład, jak i chorzy na nowotwory. Schorzeń wiążących się z takim ryzykiem jest naprawdę sporo. Sprawa nierzadko zależy od indywidualnej sytuacji pacjenta.
Zapobieganie powstawaniu skrzepów jest więc podstawowym celem stosowania zastrzyków przeciwzakrzepowych. Podstawą zastrzyku są antykoagulanty. To one wstrzymują krzepnięcie krwi. W gruncie rzeczy chodzi tu o całą rodzinę leków, które stosuje się w tym celu. Poszczególne preparaty mają różne właściwości i dobiera się je w zależności od zaistniałych okoliczności.
Jak zatrzymać krzepnięcie krwi?
Odpowiednio dozowane zastrzyki przeciwzakrzepowe to jedna z lepszych metod. Trzeba przy tym pamiętać, że niektóre antykoagulanty nie muszą mieć postaci dożylnej. Kwas acetylosalicylowy to dobry przykład. Występuje też pod bardziej ogólną nazwą: aspiryna.
Ta substancja dobrze rozrzedza krew. Zawierają ją doustne leki przeciwzakrzepowe, które mogą być zalecane osobom w sytuacji związanej z wysokim ryzykiem krwawienia. Decyzja oczywiście należy do lekarza prowadzącego. W każdym razie aspiryna to najbardziej podstawowy sposób na zapobieganie niebezpiecznych zatorów.
Inny antykoagulant to heparyna, chociażby, która wywołuje odmienne efekty w organizmie człowieka. Sprawdza się na przykład jako metoda leczenia żylnej choroby zakrzepowo zatorowej. Jednakże lek z heparyną musi mieć postać dożylną. Inaczej się nie wchłonie. Ważne jest również to, aby nie łączyć go z kwasem acetylosalicylowym, co może mieć poważne konsekwencje. Przyjmowanie jednego leku wyklucza więc drugi.
Kto może wykonywać zastrzyki przeciwzakrzepowe?
Wszystko sprowadza się do zawartej substancji. Jeśli chodzi o heparynę, zastrzyk przeciwzakrzepowy można wykonać samemu (po konsultacji z lekarzem, oczywiście). Nie trzeba mieć specjalnego sprzętu ani wykształcenia. W gruncie rzeczy sprawę da się załatwić w parę minut pod własnym dachem.
Procedura nie jest skomplikowana, lecz nie należy podchodzić do niej lekceważąco. Dlatego wielu pacjentów prosi o pomoc pielęgniarkę albo lekarza. Niemniej taka sytuacja ma miejsce tylko na początku terapii. Wykwalifikowany personel dokładnie wyjaśnia pacjentom, na czym polega wykonanie zastrzyku przeciwzakrzepowego. Później radzą sobie sami, o ile pozwala im na to sprawność manualna.
Jak wykonać zastrzyk samodzielnie?
Sprawą absolutnie fundamentalną jest zapoznanie się z ulotką stosowanego preparatu. Jeśli wykonuje się zastrzyki przeciwzakrzepowe na własną rękę, trzeba bezwzględnie przestrzegać zaleceń. Ważne jest i to, żeby nie powielać tych samych czynności w przypadku zmiany leku. Każdy produkt musi być stosowany zgodnie z ulotką załączoną do opakowania.
Sprawdzić należy również stan ampułkostrzykawki oraz zawartego w niej leku. Jeśli wystąpiły jakieś uszkodzenia, trzeba się pozbyć produktu. Jeśli zaś masz jakieś podejrzenia co do wyglądu substancji, porozmawiaj o tym z lekarzem.
Kolejną sprawą jest dezynfekcja miejsca iniekcji. Trzeba to zrobić dokładnie i więcej niż jednym gazikiem. Używanie tego samego gazika jest wysoce niewskazane, podobnie jak wykonanie czynności brudnymi rękami. Należy je dokładnie umyć przed zastrzykiem.
Zastrzyki przeciwzakrzepowe przyjmuje się w brzuch poniżej pępka. Procedurę powinno się wykonać w zgodzie z opisem na ulotce. Jeśli to ma być Twój pierwszy raz, zdecydowanie zachęcamy do poproszenia odpowiedniego personelu medycznego o demonstrację. To ważne choćby z tego względu, że inaczej wbija się igłę w przypadku osób szczupłych, a inaczej u otyłych.
Czy zastrzyk przeciwzakrzepowy ma skutki uboczne?
Każdy medykament może powodować skutki uboczne. Ich zakres i występowanie zależy od kondycji zdrowotnej pacjenta, jak i zawartych w strzykawce substancji. Siłą rzeczy dawkowanie również ma znaczenie. Niemniej najczęściej można się spodziewać krwiaków. Jako że heparyna rozrzedza krew, pojawienie się krwiaka po zastrzyku jest czymś naturalnym.
W niektórych przypadkach mogą pojawić się także podrażnienia w miejscu ukucia lub bóle głowy. Co ważne, te zjawiska mogą wystąpić z opóźnieniem. Wskazują na możliwą nadwrażliwość na heparynę lub inny antykoagulant zawarty w leku. O takiej sytuacji trzeba poinformować lekarza.
Skutki uboczne zastrzyków przeciwzakrzepowych mogą też przyjąć formę martwicy skóry. I to zjawisko zwykle występuje z opóźnieniem. Poza tym martwica nie musi się pojawić w miejscu wkłucia igły. Obserwowanie ciała po zabiegu ma więc sporo sensu i jeśli zauważysz jakieś podejrzane zmiany – nie lekceważ ich.