Postępowanie nakazowe

Przesłankami pozytywnymi są:
1. rozpoznanie sprawy przewidzianej do osądzenia w post. uproszczonym
2. wina i kara nie budzą wątpliwości, na pdst. dowodów zawartych w aktach sprawy, jako wynik przeprowadzonego post, przygotowawczego w dochodzeniu
3. zgodnie z przepisami istnieje możliwość wymierzenia kary ograniczenia wolności lub grzywny
Przesłanki negatywne to:
1. pozbawienie wolności osoby, w tej czy innej sprawie
2. czyny ścigane z oskarżenia prywatnego
3. jeżeli zachodzą przesłanki obrony obligatoryjnej, czyi gdy:
- sprawca jest nieletni
- jest głuchy, niemy lub niewidomy
- zachodzą wątpliwości co do jego poczytalności

W postępowaniu nakazowym można jedynie orzec karę ograniczenia wolności lub grzywnę w wysokości do 100 stawek dziennych albo do 200.000 zł. Gdy ustawa tak stanowi można również orzec obok tej kary środek karny w postaci przepadku przedmiotów albo nawiązki. Jednakże sąd orzeka tylko środek karny, gdy zachodzą przesłanki orzeczenia tylko tego środka. Wydając wyrok nakazowy sąd zasądza w całości roszczenie zgłoszone w powództwie cywilnym lub odszkodowanie pieniężne na podstawie art. 415 § 5. Jeżeli materiał dowodowy zebrany w postępowaniu przygotowawczym nie wystarcza do rozstrzygnięcia powództwa cywilnego, sąd pozostawia powództwo cywilne bez rozpoznania.

Wyrok nakazowy powinien zawierać:
1) oznaczenie sądu i sędziego, który go wydał,
2) datę wydania wyroku,
3) imię i nazwisko oraz inne dane określające tożsamość oskarżonego,
4) dokładne określenie czynu przypisanego przez sąd oskarżonemu, ze wskazaniem zastosowanych przepisów ustawy karnej,
5) wymiar kary i inne niezbędne rozstrzygnięcia.
Wyrok nakazowy może nie zawierać uzasadnienia.
Po wydaniu wyroku nakazowego należy doręczyć jego odpisy oskarżycielowi, a oskarżonemu i jego obrońcy; wraz z odpisem aktu oskarżenia oraz prokuratorowi. Wraz z odpisem wyroku doręczyć należy pouczenie przytaczające przepisy o prawie, terminie i sposobie wniesienia sprzeciwu oraz skutkach jego niewniesienia.

Sprzeciw od wyroku nakazowego:
Prawo wniesienia do sądu sprzeciwu od wyroku nakazowego przysługuje oskarżonemu i oskarżycielowi w terminie 7 dni od doręczenia im odpisu tego wyroku. W przypadku wniesienia sprzeciwu przez osobę nieuprawniona lub po terminie sąd odmawia przyjęcia sprzeciwu. Po wniesieniu sprzeciwu wyrok nakazowy traci moc i sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych. Sąd rozpoznający sprawę po wniesieniu sprzeciwu nie jest związany treścią wyroku nakazowego, który utracił moc. Jeżeli w sprzeciwie podniesiono wyłącznie zarzuty przeciwko rozstrzygnięciu o roszczeniu cywilnym wyrok nakazowy traci moc tylko w tej części, a sąd na posiedzeniu pozostawia powództwo cywilne bez rozpoznania.

Sprzeciw może być cofnięty do czasu rozpoczęcia przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej. Wówczas wyrok nakazowy pozostaje w mocy pomimo, ze po wniesieniu sprzeciwu utracił moc prawną (odwołanie wyroku nakazowego z niebytu prawnego). Wyrok nakazowy, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub sprzeciw cofnięto, staje się prawomocny; nie wolno wówczas wszczynać postępowania wobec skazanego.
Katarzyna Drożdżewska

źródło: www.justitia.pl