Kleszcze żerują najczęściej na zwierzętach – stąd konieczność zabezpieczania przed nimi naszych pupili – jednak często „przyczepiają się” także do człowieka. Dowiedz się, jak wyciągnąć kleszcza w sposób prawidłowy, co zrobić potem i jak zareagować na rumień po ukąszeniu kleszcza.
Ugryzienie kleszcza nie musi skończyć się zachorowaniem na chorobę odkleszczową. W wielu miejscach prawdopodobieństwo zakażenia jest raczej niewielkie, choć warto wiedzieć, że kleszcze zdobywają coraz to nowe „terytoria” i mogą pojawić się chociażby i w parku miejskim.
Gdzie najłatwiej „złapać” kleszcza?
Kleszcze najłatwiej spotkać nie w gęstwinach leśnych, lecz na poboczach i tzw. terenach przejściowych, czyli przerzedzeniach, polanach, ale także i w trawie na terenie parku. W Internecie dostępne są mapy z zaznaczonymi terenami, na których występuje duże zagęszczenie kleszczy. Kleszcze mogą zaatakować nie tylko latem, ale i wiosną czy jesienią, gdy temperatura powietrza osiąga 7–10 stopni.
Dlatego po spacerze zawsze przeglądaj dokładnie skórę, włosy i ubrania. Być może znajdziesz pasożyta, który dopiero poszukuje dogodnego miejsca w ciele na wgryzienie się; można go wówczas strzepać. Jednak jak wyciągnąć kleszcza, który już zdołał wpić się w skórę? Potrzebujesz do tego celu prostego przyrządu oraz środków do zdezynfekowania rany.
Jak NIE wyciągać kleszcza?
Istnieje wiele mitów na temat „skutecznego” usuwania kleszczy. Niestety użycie niewłaściwej metody może poskutkować zakażeniem bądź oderwaniem samego odwłoka pasożyta i pozostawieniem w skórze jego głowy.
Nie wolno usuwać kleszcza palcami, igłą czy przyrządami do manicure’u. Nie smaruj kleszcza ani miejsca ugryzienia żadną substancją. Posmarowanie tłuszczem może wywołać u kleszcza wymioty. Zainfekowanie ranki w ten sposób doprowadzić może do powstania stanu zapalnego, a w przypadku gdy pasożyt jest nosicielem choroby odkleszczowej – szybszego dostania się drobnoustrojów do organizmu.
Kleszcza usuwaj przeznaczonym do tego celu przyrządem, a jeśli go nie masz – dobrą pęsetą. Nie wykręcaj go ze skóry – w ten sposób możesz urwać sam odwłok. Nie przypalaj ani nie wyciskaj kleszcza.
Wyciąganie kleszcza krok po kroku
Jak wyciągnąć kleszcza? Nie jest to takie trudne, jeśli będziesz znać właściwą technikę.
1. Przygotuj przyrząd do wyciągania kleszcza. W sprzedaży dostępne są pęsety do wyciągania kleszczy, haczyki, lassa, karty do usuwania kleszczy (karta pomoże usunąć nawet bardzo małego kleszcza) oraz pompki do usuwania kleszczy. Jeśli nie masz takiego przyrządu, użyj pęsety, najlepiej zakrzywionej.
2. Jeśli posiadasz przyrząd do wyciągania kleszcza, postępuj zgodnie z instrukcją umieszczoną na opakowaniu. W przypadku pompki wystarczy przyłożyć jej wylot do skóry (miejsce ukąszenia powinno znajdować się w centrum), a następnie pociągnąć za tłok i „odessać” kleszcza. Jeśli masz lasso, zaciśnij pętelkę na kleszczu tak, aby uchwycić jego głowę – i pociągnij. Inne przyrządy służą do usuwania kleszcza tuż przy skórze. Uchwyć kleszcza pęsetą za głowę, jak najbliżej skóry (w przypadku haczyka lub karty – wsuń przyrząd tak, aby głowa znalazła się w szczelinie), i pociągnij jednostajnym, pionowym, lekko łukowatym ruchem w górę.
3. Ranę po ukąszeniu przemyj środkiem odkażającym. Pozostawienie w skórze np. fragmentu odnóży nie jest groźne, może skutkować tylko miejscowym stanem zapalnym. Takie miejsce wystarczy dokładnie przemyć[1].
4. Kleszcza spal lub zmiażdż. Po zabiegu umyj ręce.
Borelioza – objawy skórne
Miejsce po ukąszeniu kleszcza obserwuj przez najbliższe 30 dni. Rumień po ukąszeniu kleszcza nie musi być jednak powodem do paniki. Zwykle jest on po prostu reakcją skórną (alergiczną, zapalną) na toksyny znajdujące się w ślinie kleszcza. Rumień ma średnicę mniejszą niż 5 cm, jest ciepły w dotyku, zazwyczaj nie boli i nie swędzi. Ustępuje po maksymalnie 30 dniach.
Należy go odróżnić od rumienia wędrującego, który pojawić się może w ciągu 7-14 dni od ukąszenia zakażonego boreliozą kleszcza. Odczyn ma formę tarczy (biały krąg wokół miejsca ugryzienia, otoczony czerwoną obwódką) i stopniowo powiększa się. Oprócz rumienia mogą pojawić się także inne objawy choroby, przypominające symptomy grypy. Rumień wędrujący powinien skłonić cię do jak najszybszej wizyty u lekarza i rozpoczęcia antybiotykoterapii. Sygnałem alarmowym są też same objawy grypopodobne. Warto wówczas wykonać test na boreliozę – najbardziej wiarygodny jest test PCR, drugi w kolejności jest Western blot.
[1] https://infekcje.mp.pl/publicystyka/choroby-odkleszczowe/105941,usuwanie-kleszcza
Materiał zewnętrzny.