Planowanie zakupów
Wydatki na żywność wciąż najbardziej obciążają nasze portfele – stanowią aż 25 proc. udziału w strukturze ogółu wydatków gospodarstw domowych.* (Źródło: "Sytuacja gospodarstw domowych w 2011 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych", GUS, 2012). Wydawać by się mogło, że na ich zmniejszenie nie mamy większego wpływu. Bo w jaki sposób zaoszczędzić bez odmawiania sobie jedzenia? To możliwe. Wystarczy nauczyć się racjonalnego zarządzania żywnością.
Najważniejsze jest planowanie, które należy rozpocząć zanim jeszcze wybierzemy się na zakupy. Do sklepu przychodźmy z listą produktów. Dzięki temu unikniemy przypadkowego wkładania do koszyka artykułów, które tak naprawdę są nam zbędne. Ilość kupowanego jedzenia dopasujmy do realnych potrzeb, w tym wielkości i stylu życia rodziny. Zwracajmy też uwagę na datę ważności produktów. Te, którym kończy się termin przydatności do spożycia, można często kupić po obniżonej cenie. Zanim skorzystamy z takiej promocji, zastanówmy się, czy faktycznie będziemy mieć możliwość ich zużycia w tak krótkim czasie. Gdy jednak zdarzy nam się zakupić zbyt dużo, pamiętajmy o tym, by nadwyżkę przetworzyć lub zamrozić.
Lodówka w trybie energooszczędnym
Trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie kuchni bez lodówki. Jest ona niezastąpionym sojusznikiem w przechowywaniu produktów i przedłużaniu ich świeżości. Jednak jako urządzenie stale podłączone do prądu (24h/dobę), zużywa sporo energii. Z tego powodu jednym z najważniejszych parametrów, który powinniśmy brać pod uwagę planując zakup nowej lodówki jest jej energooszczędność. Najwyższą efektywność energetyczną, a tym samym najmniejsze zużycie energii, mają urządzenia oznaczone symbolem A+++.
Jeśli jednak nie będziemy użytkować lodówki we właściwy sposób, to mimo wysokiej klasy energetycznej, zużyje ona więcej prądu. Jakich błędów unikać?
– Przede wszystkim zadbajmy o odpowiednie warunki do pracy urządzenia. Nie należy umieszczać lodówki w pobliżu bezpośrednich źródeł ciepła (np. obok piekarnika, kuchenki, czy kaloryfera), a także w miejscu nasłonecznionym. W takiej lokalizacji urządzenie będzie musiało pracować na większych obrotach, by utrzymać niską temperaturę, a dodatkowo zużyje więcej prądu.- wyjaśnia Daniel Czok, przedstawiciel Candy Hoover Polska, producenta sprzętu AGD.
– Istotna jest również odpowiednia wentylacja, aby ciepło wychodzące z agregatu było dobrze odprowadzane. Do lodówki nie wolno także wstawiać gorących potraw, gdyż powoduje to nie tylko podniesienie temperatury we wnętrzu i osadzanie się szronu, ale nagły skok temperatury także może przyczynić się do szybszego zużycia czy wręcz prowadzić do uszkodzenia agregatu” – dodaje.
W przypadku lodówek, które nie są wyposażone w system No Frost, trzeba pamiętać o ich regularnym rozmrażaniu, gdyż gromadzący się lód utrudnia prawidłową pracę urządzenia. Warto także ustawić optymalną temperaturę chłodzenia 6-8 stopni w lodówce oraz -18 stopni w zamrażarce. Zazwyczaj niższy poziom nie jest potrzebny, a wiąże się ze zwiększonym poborem prądu.
Gotowanie bez strat energii
Kuchenne koszty związane są także z przygotowywaniem posiłków, gdyż wykorzystywane do tego celu urządzenia AGD zużywają sporo prądu. Czy zatem opłaca się gotować w domu? Tak. Jedzenie przygotowywane w domu jest smaczniejsze, zdrowsze a i mimo wszystko tańsze niż stołowanie się w barach i restauracjach. Można nauczyć się przyrządzać posiłki w sposób energooszczędny. Wystarczy podjąć działania, dzięki którym będziemy mogli wykorzystać jak najwięcej ciepła wytwarzanego przez urządzenia. Ograniczenie do minimum strat energii umożliwi zastąpienie tradycyjnej kuchenki elektrycznej poprzez nowoczesną płytę indukcyjną. W tego typu urządzeniach cała energia jest spożytkowana na podgrzanie potrawy, natomiast nie nagrzewa się powierzchnia ceramiczna płyty.
Poprawę bilansu energetycznego w kuchni uzyskamy także dzięki wykorzystaniu ciepła resztkowego. Kuchenkę gazową i elektryczną oraz piekarnik można wyłączyć na kilka minut przed planowanym zakończeniem pieczenia czy gotowania. Ciepło zgromadzone w nagrzanym piekarniku, garnku czy patelni sprawi, że potrawa „dojdzie” sama. Aby zachować wartości odżywcze potraw, a równocześnie ograniczyć zużycie energii, starajmy się maksymalnie skracać czas przyrządzania dań. Przydatna jest funkcja szybkiego nagrzewania, w którą wyposażone są nowoczesne piekarniki czy pyty indukcyjne. Dzięki niej urządzenie osiąga wymaganą temperaturę w jak najkrótszym czasie. By przyspieszyć proces gotowania warto także pamiętać o używaniu przykrywek na garnki - zużycie energii będzie mniejsze nawet o 30 proc.
Ograniczenie zużycia wody
Jeśli chcemy zaoszczędzić na rachunkach za wodę, powinniśmy zakupić zmywarkę. To urządzenie zużywa nawet 10 razy mniej wody w porównaniu do zmywania ręcznego. Najbardziej ekonomiczne modele do umycia 15 kompletów naczyń potrzebują jedynie 10 litrów wody. Należy zmywać rzadziej, wykorzystując w pełni ładowność urządzenia. Jeśli naczynia nie są bardzo brudne, można skorzystać z programów Eco. Czas zmywania jest wtedy krótki, a pobór energii mniejszy. Warto także wykorzystywać możliwości, jakie daje opcja opóźnienia startu. Dzięki niej można zaprogramować zmywarkę w taki sposób, by urządzenie pracowało w taryfie nocnej, gdy prąd jest tańszy.
Kolejne oszczędności można poczynić poprzez wyeliminowanie sytuacji, w których niepotrzebnie tracimy czystą wodę. Nie używajmy bieżącej wody do rozmrażania produktów – lepiej pozostawić je na noc w lodówce. Uzyskamy przy tym dodatkową korzyść, gdyż zamrożone artykuły pochłoną ciepło z jej wnętrza, zmniejszając tym samym zużycie energii. Gdy potrzebujemy ciepłej wody z kranu, warto także zbierać tę zimną, a następnie wykorzystać ją np. do podlewania kwiatów. Na koniec sprawdźmy, czy kuchenny kran nie cieknie – tą drogą możemy bowiem tracić nawet kilkanaście litrów wody dziennie.
Rozpoczynając domowe oszczędzanie właśnie od kuchni nie trzeba tak naprawdę z niczego rezygnować. Wystarczy nauczyć się racjonalnego użytkowania urządzeń AGD, a także wybierać sprzęt dobrej jakości o wysokiej efektywności energetycznej. Trzeba zwracać uwagę, by bez potrzeby nie marnować wody i energii. Dyscyplina w tym zakresie zostanie wynagrodzona, gdyż zaoszczędzone pieniądze będziemy mogli przeznaczyć choćby na drobne przyjemności.