Specyficzny wygląd nadmiernie przyciąga uwagę otoczenia. Co jednak najgorsze to fakt, ze jej wyleczenie to nadal nierozwiązana kwestia-możemy tylko łagodzić objawy. Możemy również jednak podjąć pewne działania profilaktyczne-łuszczyca bowiem wynika nie tylko z naszych genów, ale także ze stylu życia jaki prowadzimy.
Układ immunologiczny
Jedną z teorii klasyfikuje łuszczycę jako chorobę autoimmunologiczną. W tym typie chorób organizm wytwarza przeciwciała, które niszczą jego własne komórki i tkanki.
Geny
To pewne, że geny są istotnym czynnikiem w rozwoju łuszczycy. Świadczy o tym częsta rodzinna historia tego schorzenia. Na I typ łuszczycy w blisko 58% przypadków chorują osoby, których bliscy cierpią na tę chorobę. Przy II typie takie ryzyko wynosi od 10 do 30%.
Dziecko, którego jeden z rodziców ma łuszczycę jest obarczone blisko 10% ryzkiem zachorowania, które wzrasta do 50% gdy chorują oboje.
Do tej pory nie udało się zidentyfikować jednego, konkretnego genu odpowiedzialnego za rozwój łuszczycy. W zachorowaniach na nią większe znaczenie mają bowiem genetyczne predyspozycje do zadziałania czynników środowiskowych. Czynniki te trafiając na podatny grunt wyzwalają pojawienie się choroby.
Dotychczas w obrębie różnych chromosomów wykryto kilkanaście miejsc związanych ze zwiększoną podatnością na łuszczyce. Geny te są istotnymi czynnikami predestynującymi do łuszczycy, ale nie udało się udowodnić, by którykolwiek z nich miał przesądzającą rolę. Z takiej różnorodności czynników wyzwalających wynika zróżnicowanie charakteru choroby- wiek, w którym się ujawnia, jak i typ oraz nasilenie zmian.
Czynniki hormonalne
Za dużą rolą czynników hormonalnych w rozwoju łuszczycy przemawia fakt, że szczyty zapadalności na tę chorobę przypadają na okres pokwitania i przekwitania, które są czasem najbardziej nasilonych zmian hormonalnych.
Podobnie fakt, że w czasie ciąży objawy łuszczycy zwykle ulegają złagodzeniu (chociaż obserwowano również pojedyncze przypadki zaostrzenia się stanu chorych, ciężarnych kobiet)
Infekcje
Znaczenie mają zarówno infekcje ostre, jak i przewlekłe, zwłaszcza:
-Zakażenia paciorkowcowe skutkujące anginą lub zapaleniem gardła
-Zapalenie oskrzeli
-Ostre infekcje wirusowe, takie jak ospa wietrzna
-Przewlekle zakażenia przewodu pokarmowego np. bakteryjne stany jelit
-Choroby autoagresywne np. wrzodziejące zapalenie jelita grubego
-Długo utrzymujące się ogniska zapalne np. zmiany próchnicze w zębach
-Zakażenie wirusem HIV
-W przypadku infekcji ciężko jest rozgraniczyć, czy łuszczyca jest jej wynikiem, czy może jednak skutkiem środków zastosowanych w ich leczeniu.
Schorzenia dermatologiczne
Najczęściej łuszczyca współistnieje z wykwitami dermatologicznymi innego typu, takimi jak:
-przewlekłe odczyny po ukąszeniu owadów,
-zmiany w obrębie fałdów skórnych, tak zwane wyprzenia
-trądzik różowaty
-łupież różowy Giberta
-alergiczne zmiany wypryskowe
-łojotokowe zapalenie skóry
Leki
Udowodniono, ze stosowanie licznych preparatów może zwiększyć prawdopodobieństwo zaostrzenia stanów łuszczycowych:
Kortykosteroidy (stosowane typowo w leczeniu łuszczycy, ich nieprawidłowe lub nadmierne użycie, bądź też nagłe odstawienie może wyzwolić zaostrzenie choroby)
Betablokery (stosowane w schorzeniach układu krążenia)
Lit (stabilizator nastroju stosowany w schorzeniach psychiatrycznych)
Środki przeciw malarii (stosowane również w przypadkach artretyzmu i tocznia)
Interferon (stosowany w zaburzeniach układu immunologicznego)
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (stosowane przy bólach mięśniowych lub stawowych)
Czynniki środowiskowe
Zwykle najważniejsze w rozwoju łuszczycy są czynniki środowiskowe. Nawet w przypadku ewidentnych predyspozycji genetycznych bywają one konieczne do ujawnienia się choroby. Wśród najbardziej istotnych wymienia się:
-Stres
-Alkohol
-Tytoń
Naukowo udowodniono związek palenia papierosów z jedną z form łuszczycy u kobiet-łuszczycą krostkową.Jest też pewne, że składniki dymu tytoniowego przyspieszają proces produkcji wolnych rodników, tym samym starzenia się skóry. Nasilają również procesy zapalne.
Urazy mechaniczne, chemiczne, wynikające z wysokiej temperatury, również wykonanie tatuażu, czy kolczykowanie
Słońce
Objawy łuszczycy często ulegają złagodzeniu, bądź wręcz ustąpieniu w okresie letnim. Zdarza się jednak również, że ekspozycja na słońce prowadzi do powstania zmian skórnych. Należy również pamiętać, że silne oparzenie słoneczne jest czynnikiem bezpośrednio predysponującym do powstania zmian łuszczycowych.
Dieta
Udowodniono, że u osób z nadwagą choroba ma cięższy przebieg i jest bardziej oporna na leczenie. W okresach głodu obserwowano zaniki łuszczycy (na przykład wśród więźniów obozów koncentracyjnych). Z drugiej jednak strony obserwowano spadek zachorowań na tę chorobę również wśród Eskimosów, których dieta opierała się głównie o ryby. U niektórych osób zaobserwowano korzyści płynące z suplementacji nienasyconymi kwasami tłuszczowymi. Wynika z tego, że kluczem do opanowania łuszczycy jest zdrowe, racjonalne odżywianie się w umiarkowanych ilościach.
Warto także mieć na uwadze, że produkty spożywcze zaostrzające inne procesy chorobowe (takie jak choroba wrzodowa, czy zapalenie pęcherzyka żółciowego) mogą wtórnie oddziaływać również na wystąpienie stanów łuszczycowych.
Higiena
W przebiegu łuszczycy zwykle zalecane jest częstsze mycie się, bądź stosowanie specjalnych preparatów. Niewskazane jest natomiast intensywne szorowanie naskórka i mechaniczne usuwanie łusek z wykwitów łuszczycowych.
Kontakt z lekarzem
Kluczowym czynnikiem w efektywnym leczeniu łuszczycy jest systematyczne konsultowanie się z lekarzem i przestrzeganie jego zaleceń. Także regularne wykonywanie badań ułatwia kontrolę postępu choroby.
Podobnie jak nie ma jeszcze sposobu by wyleczyć łuszczycę u jej podstaw, tak nie do końca wiadomo co ją powoduje. Często pojawiają się sprzeczne informacje. Wystarczy wziąć pod uwagę dwojaką i nie do końca wyjaśnioną rolę chociażby takich czynników jak promieniowanie słoneczne, dieta, czy hormony. Warto jednak poszerzać swoją wiedzę w tym temacie. Ale przede wszystkim warto obserwować swój organizm, pamiętając, że łuszczyca to indywidualna sprawa u każdego chorego.