Skórę, największy organ naszego organizmu, tworzą komórki o wyspecjalizowanych funkcjach mi.in. komórki naskórka (keratynocyty), komórki skóry właściwej (fibroblasty), komórki barwnikowe (melanocyty), komórki tkanki tłuszczowej (adipocyty). Komórki każdego typu można wyodrębnić (wyizolować) i utrzymywać przy życiu (hodować) w warunkach laboratoryjnych. Umiejętność izolacji komórek z niewielkich wycinków ludzkiej skóry i utrzymania wzrostu takich hodowli w warunkach laboratoryjnych (in vitro) doprowadziła do zainteresowania praktycznym wykorzystaniem tych osiągnięć.
Hodowle komórkowe są doskonałym materiałem do zaawansowanych badań działania substancji aktywnych. Pozwalają w bezpieczny sposób określić optymalnie działające stężenia dla nowych, nie stosowanych jeszcze składników. Już na etapie badań in vitro jesteśmy w stanie ocenić bezpieczeństwo stosowania substancji aktywnych, czyli wyeliminować stężenia, które będą toksyczne dla komórek skóry.
W stosunku do nowych substancji testy in vitro pozwalają na dokładną weryfikację działania substancji aktywnych i rzeczywiste potwierdzenie, czasem bardzo specjalistycznych właściwości (np. wpływu na ekspresję genów, syntezę czynników zapalnych czy aktywność białek enzymatycznych).
Badania na komórkach umożliwiają prowadzenie szeregu analiz wyjaśniających mechanizmy działania składników aktywnych zawartych w kosmetykach. Pozwalają na prowadzenie obserwacji procesów np. starzenia się skóry, jej zdolności do obrony przed szkodliwymi czynnikami środowiska czy też regeneracji powstałych uszkodzeń. Badania na hodowlach komórkowych pozwalają ponadto na poszukiwanie połączeń substancji aktywnych o działaniu synergicznym, w których efekt kompleksu jest większy niż suma działania poszczególnych jego składników.
Badania in vitro obejmują zarówno badania na komórkach jednego typu, jak i na modelach tkankowych (model naskórka, model skóry „pełnej grubości”).
Ocena działania kosmetyków przy pomocy technik in vitro jest bardzo przydatnym, wręcz niezbędnym narzędziem w produkcji bezpiecznych i skutecznych kosmetyków. Warto podkreślić, iż są to badania bardzo kosztowne, długotrwałe i niestety nie zawsze i nie od razu przynoszą producentowi oczekiwane rezultaty. Jednak liczący się na rynku producenci decydują się koszty te ponosić, gdyż są niezbędne do tworzenia wysokiej jakości produktów, jak również do utrzymania prestiżu, miana firmy innowacyjnej oraz zaufania klientów.